Adem-Stem
Stemklachten
Als men in het dagelijks leven de stem intensief moet gebruiken bij spreken en zingen, kan dit keelpijn en stemklachten tot gevolg hebben. Intensief stemgebruik vermoeit de keel en de stembanden. Die vermoeidheid kan zich over het hele lichaam uitbreiden, zodat men zich aan het einde van de dag soms doodop voelt. Er kan een gevoel bestaan van een slijmpropje of kriebel in de keel dat niet weggeslikt of geschraapt kan worden. De keel kan branderig, pijnlijk of dichtgesnoerd aanvoelen. Iedereen kan keelklachten krijgen, bijvoorbeeld na een feest of tijdens een verkoudheid. Ze zijn dan van voorbijgaande aard. Als echter keelpijn na intensief stemgebruik regelmatig blijft voorkomen, kan men daarvan zoveel hinder ondervinden, dat de zin om te spreken afneemt. Bovendien kunnen personen met een spreekberoep stemklachten ontwikkelen. Keel-en stemklachten bij intensief stemgebruik wijzen vaak op een verkeerd stemgebruik.
Of organische afwijkingen, zoals een poliep of stembandknobbeltjes aanwezig zijn, kan een KNO-arts middels onderzoek beoordelen. Dit is niet altijd nodig.
Tijdens de logopedische behandeling zal de logopedist aandacht besteden aan stemhygiëne, de lichaamshouding, ademhaling (adembeweging en ademritme) en aan een ontspannen manier van stemgeven. Er zijn hiervoor diverse technieken en oefeningen beschikbaar.
Hyperventilatie
Hyperventilatie is een manier van ademhalen waarbij adem en lichamelijke activiteit niet goed op elkaar zijn afgestemd. Meestal wordt er te snel of te diep geademd, waardoor extra koolzuur (CO2) wordt uitgeademd. Het gevolg is dat het koolzuurgehalte in het bloed daalt en er een verandering in de zuurgraad van het bloed optreedt.
Hyperventilatie kan verschillende gevolgen hebben. Symptomen die vaak genoemd worden zijn duizeligheid, tintelingen, ademnood en hartkloppingen. Meestal ervaart men deze symptomen als zeer beangstigend. Hyperventilatie kan optreden als een plotselinge aanval (acute vorm) en als een vrijwel constante manier van ademen (chronische vorm).
Hyperventilatie kan zowel bij kinderen als bij volwassenen optreden en komt voor bij vrouwen en mannen. Hyperventilatie hangt vaak samen met spanningen. Hyperventileren kan ook uitsluitend een verkeerde ademgewoonte zijn, die vaak voorkomt in combinatie met voortdurend door de mond ademen. Tenslotte kunnen hyperventilatieklachten optreden als er te snel en vrijwel zonder pauzes gesproken wordt.
De logopedist bekijkt samen met de cliënt de afwijkende manier van ademen en alles wat daarmee in verband staat in kaart, maakt een behandelplan en geeft oefeningen mee voor thuis.
Tijdens de behandeling krijgt de patiënt inzicht in de problemen die met hyperventilatieklachten samenhangen en leert deze oplossen. Er wordt een functioneel en evenwichtig adempatroon in rust, tijdens spreken en andere lichamelijke inspanning aangeleerd. Algemene ontspanningsoefeningen maken deel uit van de behandeling.
Bron: www.logopedie.nl